Abstract | Kvaliteta života određena je mogućnošću individualnog funkcioniranja osobe. Komponente funkcioniranja zapravo su aktivnosti svakodnevnog života. Kako bi kvaliteta života osoba sa spinalnim ozljedama bila najviša moguća, nezaobilazan je multidisciplinarni pristup kako u liječenju tako i u rehabilitaciji pacijenata. Spinalna ozljeda može biti smještena u bilo kojem dijelu kralješnične moždine, od cervikalnog (tetraplegija) do sakralnog dijela (paraplegija). Po načinu nastanka ozljede mogu biti traumatske i netraumatske, a svaka može biti potpuna ili nepotpuna. Najčešći uzrok spinalnih ozljeda su prometne nesreće. Simptomi spinalnih ozljeda obuhvaćaju različite razine motorne, senzorne i autonomne disfunkcije, ovisno o razini i potpunosti ozljede. Nakon nastanka primarne ozljede, ranom je medicinskom intervencijom nužno smanjiti na najmanju mogućnost nastanak sekundarne ozljede. Svaka takva intervencija uključuje različite konzervativne postupke kao što su vanjska imobilizacija kralješnice do kirurških intervencija stabilizacije kralješnice.
Rehabilitacija je medicinski postupak kojim se poboljšava osposobljenost pacijenta za izvođenje određene aktivnosti. Obuhvaća procese liječenja, fizikalnu terapiju, različite prilagodbe u kući, edukaciju pacijenata i njihovih bližnjih. Rehabilitaciju provode multidisciplinarni tim koji čine liječnik, fizioterapeut, medicinska sestra/tehničar, radni terapeut, socijalni radnik, psiholog, a po potrebi i drugi. Tijekom rehabilitacije različiti oblici napretka procjenjuju se različitim upitnicima, od kojih su najvažniji MFK (međunarodna klasifikacija funkcioniranja, onesposobljenosti i zdravlja), Barthelov indeks, SCIM III ( Spinal cord Indepedence Measure III). Rehabilitacija uključuje i mjere prevencije i liječenja spazma mišića kao i prevenciju i liječenje nastanka dekubitusa. Svaki pacijent sa SO nakon provedene akutne rehabilitacije ima pravo dolaska na održavajuću rehabilitaciju jednom godišnje. Akutna rehabilitacija ima cilj najvišu moguću restuscitaciju i povratak izgubljenih funkcija. Na održavajućoj rehabilitaciji pacijenti reevaluiraju naučeno i zaboravljeno, te obnavljaju vještine i znanje neophodno za samostalnost u široj zajednici. |
Abstract (english) | The quality of life is determined by the individual's ability to function. The components of functioning are actually activities of daily living. In order to maximize the quality of life of persons with spinal cord injuries, a multidisciplinary approach is indispensable both in the treatment and in the rehabilitation of patients. A spinal injury can be located in any part of the spinal cord, from the cervical (tetraplegia) to the sacral (paraplegia). Injuries can be either traumatic or non-traumatic, and each can be complete or incomplete. The most common cause of spinal cord injuries are traffic accidents. Symptoms of spinal cord injury include varying levels of motor, sensory and autonomic dysfunction, depending on the level and completeness of the injury. After a primary injury occurs, early medical intervention is necessary to minimize the possibility of secondary injury. Each such intervention involves a variety of conservative procedures ranging from external spinal immobilization to surgical interventions to stabilize the spine.
Rehabilitation is a medical procedure that improves a patient's ability to perform a certain activity. It includes treatment processes, physical therapy, various home adaptations, education of patients and their loved ones. Rehabilitation is carried out by a multidisciplinary team consisting of a doctor, a physiotherapist, a nurse/technician, an occupational therapist, a social worker, a psychologist, and others, if necessary. During rehabilitation, different forms of progress are assessed by different questionnaires, the most important of which are the International Classification of Functioning, Disability and Health (ICFD), the Barthel Index, SCIM III (Spinal Cord Independence Measure III). Rehabilitation also includes measures to prevent and treat muscle spasms as well as the prevention and treatment of decubitus.
Every patient with a spinal cord injury who has undergone acute rehabilitation is entitled to attend maintenance rehabilitation once a year. Acute rehabilitation aims at the highest possible resuscitation and recovery of lost functions. In maintenance rehabilitation, patients reevaluate what they've learned and forgotten, and renew the skills and knowledge necessary for self-reliance in the wider community. |