Sažetak | Američki nezavisni film 1980-ih i 1990-ih moguće je definirati putem inudstrijsko-ekonomskog konteksta, odnosno problematike niskoga budžeta, te unutar konteksta njegova stila, no svakako najbolja definicija suvremenog indie filma jest ona Michaela Z. Newmana koji ustvrđuje da istinski indie film mora biti autentična vizija isključivo jednoga autora, autonomnoga od velikih filmskih studija, i samim time alternativa Hollywoodu.
Upravo je Hollywood, odnosno bunt i otpor spram njegove dominacije i ustaljenih konzervativnih normi te konstantno kreiranje iluzija, pretvaranje Hollywooda u instituciju proizvodnje snova, od početka bio izvor američkog nezavisnog filma. Stoga je veoma važno ponajprije razmotriti ključne pokrete i pravce komercijalnog američkog filma koji su ostavili značajan trag na indiejima, kao i promjene u politici i društvu S.A.D.-a, pa tek onda obratiti pažnju na povijesni razvitak nezavisnoga filma u Americi. Neki od najvažnijih anti-holivudskih filmskih pokreta kroz 20. stoljeće bili su prestižni nezavisni filmovi, Poverty Row filmovi, noir film, zatim avangardni i eksperimentalni filmovi, Novi američki film Johna Cassavetesa, te eksploatacijski filmovi 1970-ih. Osim na suvremeni američki nezavisni film, ti su pokreti poslužili i kao inspiracija mainstream filmu.
Tijekom provođenja ekonomskih reformi Ronalda Reagana na pragu 1970-ih i 1980-ih u S.A.D.-u, koje su rezultirale ekspanzijom holivudskih filmova ratne tematike, a koje veličaju snagu i dominaciju bijeloga američkog muškarca, te su prepune eksplozija i efekata, na filmskim marginama mladi nezavisni redatelji poput Jima Jarmuscha i Davida Lyncha okreću se potpuno drugačijim temama i estetici. Oni razotkrivaju lažnu narav i ustaljenu ideologiju iza holivudske filmske industrije, te svježim pristupom filmu i filmskome žanru, redatelji toga postmodernoga perioda razvijaju estetiku običnoga, svakodnevnoga, te ističu važnost uvažavanja ljudske različitosti kroz široku paletu likova s ruba društva.
Jim Jarmusch svojim filmom Čudnije od raja 1984. godine uspostavio je temelje za daljnji smjer razvoja suvremenog američkog nezavisnog filma. Osim toga filma, neka od ključnih indie ostvarenja 1980-ih i 1990-ih jesu i Slacker Richarda Linklatera, Trgovci Kevina Smitha, Tarantinov Pakleni šund, Dobrodošli u kuću lutaka Todda Solondza, Pi Darrena Aronofskoga i Projekt: Vještica iz Blaira, Eduarda Sancheza i Daniela Myricka. |