| Sažetak | Uvod: Različiti klinički i biokemijski čimbenici evaluirani su kao potencijalni prediktori težine akutnog pankreatitisa. Rana detekcija teških oblika bolesti mogla bi omogućiti pravovremeno intenzivno liječenje i rezultirati povoljnijim kliničkim ishodima.
Cilj: Istražiti korisnost omjera neutrofila i limfocita, hematokrita, širine distribucije volumena eritrocita i ureje određenih kod prijema bolesnika u predikciji peripankreatične i pankreatične nekroze, organskog zatajenja, lokalnih komplikacija i smrtnosti u bolesnika s akutnim pankreatitisom.
Ispitanici i metode: Retrospektivna analiza prospektivno sakupljenih podataka provedena je na uzastopnim bolesnicima s dijagnozom prve epizode akutnog pankreatitisa, koji su zaprimljeni u tercijarnu zdravstvenu ustanovu u razdoblju od siječnja 2014. do prosinca 2016. godine. Dijagnoza akutnog pankreatitisa postavljena je na temelju revidiranih Atlanta kriterija iz 2012. godine. Bolesnici s kroničnim pankreatitisom ili prisutnošću bolova trajanja >72 sata pred prijema isključeni su iz istraživanja. Primjenjena je Pearsonova korelacija, a za parametre u kojih je utvrđena statistički značajna korelacija s navedenim ishodima izračunate su ROC krivulje te su definirane osjetljivost i specifičnost svakog parametra uz pozitivni i negativni omjer vjerojatnosti.
Rezultati: Sakupljeni su i prikazani podaci ukupno 382 ispitanika. Utvrđena je prilično slaba, ali statistički značajna korelacija omjera neutrofila i limfocita sa svim ishodima, smrtnost (r=0.147; P=0.019), organsko zatajenje (r=0.185; P=0.004), nekroza (r=0.179; P=0.007) i lokalne komplikacije (r=0.129; P=0.044). Hematokrit je u značajnoj korelaciji s razvojem nekroze (r=0.137; P=0.011) i lokalnih komplikacija (r=0.246; P<0.0001). Značajna korelacija utvrđena je za širinu distribucije volumena eritrocita i smrtnost (r=0.121;P=0.019) te organsko zatajenje (r=0.126;P=0.018). Vrijednost ureje također je bila u značajnoj korelaciji sa smrtnošću (r=0.294; P<0.0001) i organskim zatajenjem (r=0.329; P<0.0001). Pri graničnoj vrijednosti za omjer neutrofila i limfocita >6 utvrđeni su slijedeći rezultati: smrtnost (AUC 0.660; P=0.029; Se 74%; Sp 47%;), organsko zatajenje (AUC 0.654; P=0.002; Se 77%; Sp 50%), nekroza (AUC 0.632; P=0.003; Se 74%; Sp 48%) i lokalne komplikacije (AUC 0.579; P=0.042; Se 66%; Sp 52%). Za hematokrit u predikciji nekroze i lokalnih komplikacija utvrđene su AUC 0.597 (P=0.016;Se 69%; Sp 50%) i AUC 0.650 (P<0.0001; Se 68%; Sp 58%), pri graničnoj vrijednosti >0,41. U predikciji smrtnosti za širinu distribucije volumena eritrocita prikazana je AUC 0.630 (P=0.014; Se 35%, Sp 82%), a u predikciji organskog zatajenja AUC 0.601 (P=0.022; Se 31%; Sp 83%) pri vrijednosti >15. Za ureju je u predikciji smrtnosti utvrđena AUC 0.819 (P<0.0001; Se 59%; Sp 85%), dok je u predikciji organskog zatajenja utvrđena AUC 0.765 (P<0.0001; Se 51%; Sp 87%), prik graničnoj vrijdnosti >9.
Zaključak: Za većinu evaluiranih varijabli pri prijemu utvrđena je značajna korelacija s klinički relevantnim ishodima u akutnom pankreatitisu. Međutim, pojedinačnom analizom istih vidljivo je da kao samostalni dijagnostički alati imaju prilično visok stupanj lažno pozitivnih rezultata te stoga kao takvi, nisu pouzdani u predikciji teških oblika bolesti. Analizom više različitih rutinskih i lako dostupnih parametara moguće je postići veću točnost u ranoj detekciji visokorizičnih bolesnika s potencijalno nepovoljnim kliničkim ishodima. |
| Sažetak (engleski) | Introduction: Various clinical and biochemical factors have been evaluated as potential predictors of severity in acute pancreatitis. Early detection of severe cases may prompt more intensive treatment measures resulting in better clinical outcomes.
Aim: To investigate the usefulness of neutrophil-lymphocyte ratio, hematocrit, red cell distribution width, and blood urea nitrogen measured on admission in prediction of peri/pancreatic necrosis, organ failure, local complications, and mortality in patients with acute pancreaatitis.
Patients and methods: A retrospective analysis of prospectively collected data was performed on 382 patients with AP admitted consecutively at a tertiary healthcare facility from January 2014 to December 2016. Patients were diagnosed with acute pancreatitis based on the 2012 Revised Atlanta criteria. Patients with chronic pancreatitis or pain lasting for >72 hours before admission were excluded. Pearson's correlation test was performed, and for parameters with significant correlations receiver operating curves were constructed to calculate sensitivity and specificity, as well as, positive and negative likelihood ratios for each measured parameter.
Results: Data from a total od 382 patients were collected. We showed a rather weak, but significant correlation between neutrophil-lymphocyte ratio and all given outcomes, mortality (r=0.147; P=0.019), organ failure (r=0.185; P=0.004), necrosis (r=0.179; P=0.007), and local complications (r=0.129; P=0.044). Hematocrit showed significant correlations with necrosis (r=0.137; P=0.011) and local complications (r=0.246; P<0.0001). On the contrary, significant correlations of red cell distribution width were established with mortality and organ failure (r=0.121;P=0.019) and (r=0.126;P=0.018), respectively. Very strong correlations were shown for blood urea nitrogen with increased mortality (r=0.294; P<0.0001) and organ failure (r=0.329; P<0.0001). We took a cut-off value of >6 for neutrophil-lymphocyte ratio which showed the following results: mortality (AUC 0.660; P=0.029; Se 74%; Sp 47%;), organ failure (AUC 0.654; P=0.002; Se 77%; Sp 50%) necrosis (AUC 0.632; P=0.003; Se 74%; Sp 48%), and local complications (AUC 0.579; P=0.042; Se 66%; Sp 52%). Results for hematocrit in prediction of necrosis and local complications showed AUC 0.597 (P=0.016;Se 69%; Sp 50%) and AUC 0.650 (P<0.0001; Se 68%; Sp 58%), respectively, for a cut-off of >0.41. For prediction of mortality red cell distribution width showed AUC 0.630 (P=0.014; Se 35%, Sp 82%) and for organ failure an AUC 0.601 (P=0.022; Se 31%; Sp 83%) for a criterion >15. Blood urea nitrogen showed for mortality an AUC 0.819 (P<0.0001; Se 59%; Sp 85%) and for organ failure an AUC 0.765 (P<0.0001; Se 51%; Sp 87%) given a cut-off >9.
Conclusion: Most of the variables measured at admission showed a significant correlation with clinically important outcomes in acute pancreatitis. However, when specifically analysed it can be seen that as single diagnostic tools they have a rather high degree of false positives results, therefore are not very reliable in prediction of severe cases by themselves. Use of several different and easily accessible measurements might achieve better accuracy in early detection of high risk patients with unfavorable clinical outcomes. |
