| Sažetak | Problematično korištenje društvenih mreža i povećana razina informiranja ozbiljni su izazovi
informacijskog društva (Hampton, 2011), a u situaciji pandemije koronavirusa, društvene
mreže postaju najtraženije mjesto za prikupljanje i razmjenu informacija (Wiederhold, 2020).
Osim toga, sve veći broj istraživanja upućuje na to da je pretjerana upotreba društvenih mreža
negativno povezana s ishodima povezanima s mentalnim zdravljem. Cilj ovog istraživanja bio
je ispitati odnos korištenja društvenih mreža (učestalosti, razloga i karakteristika
problematičnog korištenja) s mentalnim zdravljem studenata (depresijom, anksioznošću,
stresom, usamljenošću i srećom) u vrijeme pandemije koronavirusa. U istraživanju je
sudjelovalo 352 studenata u Hrvatskoj, a podaci su prikupljani u svibnju 2020. putem online
upitnika koji je sadržavao sljedeće skale: Skala razloga korištenja društvenih mreža, Skala
generaliziranog problematičnog korištenja interneta 2, Skala depresivnosti, anksioznosti i
stresa, Kratka forma UCLA skale usamljenosti te Skala subjektivne sreće. Pokazalo se da
tijekom pandemije najviše studenata provodi 3-4 sata dnevno na društvenim mrežama, a većina
njih navodi da na društvenim mrežama provode više vremena nego prije razdoblja izolacije.
Studenti kao glavne razloge korištenja društvenih mreža navode održavanje kontakta s
prijateljima i poznanicima, dok je upoznavanje novih ljudi najmanje izražen razlog. Što se tiče
karakteristika problematičnog korištenja društvenih mreža (preferencija online interakcije,
regulacija raspoloženja, kognitivna preokupacija, kompulzivno korištenje i negativni ishodi)
utvrđene su niske izraženosti svih karakteristika kod ispitanih studenata. Utvrđeno je da su
razine depresije, anksioznosti, stresa i usamljenosti niske, dok je sreća izraženija na ispitanom
uzorku studenata. Utvrđene su značajne niske do umjerene pozitivne povezanosti učestalosti
korištenja društvenih mreža te svih karakteristika problematičnog korištenja društvenih mreža
s narušenim mentalnim zdravljem (depresija, anksioznost i stres) i usamljenošću, a niske
negativne povezanosti sa srećom. Hijerarhijskim regresijskim analizama utvrđeno je da su,
nakon kontrole spola i dobi sudionika, regulacija raspoloženja, preferencija online interakcije
te negativni ishodi pozitivni prediktori narušenog mentalnog zdravlja. Nadalje, preferencija
online interakcije, uz muški spol, pokazala se kao pozitivan prediktor usamljenosti. Konačno,
pokazalo se da je ženski spol pozitivan, dok su regulacija raspoloženja, kompulzivno korištenje
i preferencija online interakcija negativni prediktori sreće kod studenata u vrijeme pandemije
koronavirusa. |
| Sažetak (engleski) | Problematic social media use and increased levels of information are serious challenges of the
information society (Hampton, 2011), and in the coronavirus pandemic situation, social
networks are becoming the most sought-after place to gather and share information
(Wiederhold, 2020). In addition, a growing body of research suggests that excessive use of
social media is negatively associated with mental health outcomes. The aim of this study was
to examine the relationship of social media use (usage frequency, reasons and characteristics of
problematic use) with students' mental health (depression, anxiety, stress, loneliness and
happiness) during a coronavirus pandemic. In this research participants were 352 Croatian
students, and the data was collected in May 2020 via online questionnaire with the following
scales: Motives for Social Media Use Scale, Generalized Problematic Internet Use Scale 2,
Depression, Anxiety and Stress Scale (DASS-21), short‐form of the UCLA‐Loneliness Scale and
Subjective Happiness Scale. The results showed that during a pandemic, most students spend
3-4 hours a day on social media, and most of them stated that they spend more time on social
media than before the isolation period. The main reason for using social media networks for
students was to maintain contact with friends and acquaintances, while meeting new people is
the least pronounced reason. Regarding the characteristics of problematic social media use
(preference for online interaction, mood regulation, cognitive preoccupation, compulsive use
and negative outcomes), low expressions of all characteristics were found in the surveyed
students. Levels of depression, anxiety, stress, and loneliness were found to be low, while
happiness was more pronounced. Significant low to moderate positive correlations were found
between the frequency of social media use and all characteristics of problematic social media
use with distress (depression, anxiety and stress) and loneliness, and low negative correlations
with happiness. Hierarchical regression analyzes, after controlling the participants' gender and
age, found that mood regulation, preference for online interaction and negative outcomes were
positive predictors of distress. Furthermore, the preference for online interaction and male
gender were positive predictors of loneliness. Finally, female gender was a positive predictor,
while mood regulation, compulsive use and preference for online interaction were negative
predictors of happiness in students during the coronavirus pandemic. |
