| Sažetak | Invazija tumorskih stanica regulirana je, između ostalog, specifičnim kemokinima koji pripadaju obitelji citokina. Transmembranski kemokinski receptor CXCR4 prisutan je u većini tipova karcinoma, s ekspresijom u jezgri i/ili citoplazmi tumorskih stanica. CXCL12 je dio obitelji kemokina, prisutan u citoplazmi tumorskih stanica, koji se veže na CXCR4, ali se, po novijim istraživanjima izlučuje i autonomno u tumoru, te je kombinacija djelovanja CXCR4 i CXCL12 uključena u stimulaciju metastatskog puta različitih neoplazmi. Većina istraživanja prognostičkih čimbenika polazi od pretpostavke da je tumor homogen model i da je ekspresija pojedinih biljega ista u svim njegovim dijelovima. Neka istraživanja uzela su u obzir intratumorsku heterogenost, odnosno postojanje višestrukih abnormalnih staničnih linija u različitim dijelovima jednog tumora. Heterogenost planocelularnog karcinoma larinksa slabo je poznata, kao i postojanje ekspresije kemokina CXCR4 i CXCL12. U ovo istraživanje bilo je uključeno 90 bolesnika operiranih na Klinici za bolesti uha, nosa i grla i kirurgiju glave i vrata KBC Zagreb u periodu od 2000. do 2005. godine. Patohistološka dijagnoza postavljena je na Kliničkom zavodu za patologiju Medicinskog fakulteta Sveučilišta u Zagrebu. Svi bolesnici podvrgnuti su totalnoj laringektomiji, a niti kod jednog nije provedena preoperativna terapija zračenjem ili kemoterapijom. Rezultati rada pokazuju da planocelularni karcinom grkljana izražava citokine CXCR4 u jezgri i citoplazmi tumorskih stanica, te da je jače izražen jezgrin, u odnosu na citoplazmatski pozitivitet. Početena hipoteza o tumoru kao heterogenom modelu, potvrđena je na način da je u jezgri mjeren CXCR4, kao i CXCL12 statistički značajno različit u tri različite tumorske regije (transformacijska zona, centar tumora i invazivni rub), s najnižom koncentracijom u centru tumora, a najvišom u transformacijskoj zoni za CXCR4, odnosno u invazivnom rubu za CXCL12. Citoplazmatski mjeren CXCR4 ne pokazuje statistički signifikantnu razliku u distribuciji između tri navedene zone. Korelacija ekspresije navedenih citokina s klasičnim prognostičkim parametrima (TNM klasifikacija, gradus tumora i lokalizacija) nije statistički značajna, osim korelacije ekspresije citokina CXCL12 u centru tumora i gradusa tumora, na način da je niska ekspresija navedenog citokina češća kod tumora skupine G1. Statističkom obradom podataka pomoću sustava rpart dobiven je trostruko viši relativni rizik umiranja bolesnika s pozitivnom ekspresijom jezgrinog CXCR4 u invazivnom rubu tumora u odnosu na CXCR4 negativne tumore. Relativni rizik umiranja bolesnika s CXCL12 visokom pozitivnošću (razine 3), u odnosu na one razine 0, 1 i 2 u invazivnom rubu tumora je dvostruko manji. Potrebna su dodatna istraživanja kako bi se zaključilo postoji li uistinu statistički značajna korelacija između klasičnih prognostičkih čimbenika i ekspresije citokina CXCR4 i CXCL12, te njihova stvarna prognostička vrijednost. |
| Sažetak (engleski) | The study includes 90 patients operated on squamous cell laryngeal carcinoma, who all had total laryngectomy, without preoperative radiation or chemotherapy. The results show that laryngeal squamous cell carcinoma express nuclear and cytoplasmatic expression of CXCR4, but nuclear expression is more prominent. The nuclear CXCR4 and CXCL12 expression is different in three different tumoral zones (transformational region, center of the tumor and the invasive margin). The lowest expression of CXCR4 and CXCL12 was in the center of the tumor, and the highest in the transformational region and in the invasive margin for CXCR4 and CXCL12, respectively. The correlation of expression of CXCR4 and CXCL12 with classical prognostic parameters (TNM classification, histological gradus and localization) is not statistically significant, except the correlation between low CXCL12 expression in the center of the tumor and histological gradus 1. Rpart statistical system got three times higher relative risk of death in the patients with positive expression of nuclear CXCR4 in the invasive margin of the tumor, in relation to CXCR4 negative tumors. Relative risk of death in the patients with highest CXCL12 positivity in the invasive margin of the tumor is two times decreased. Additional investigations are needed to confirm this work. |
