| Sažetak | Debelo crijevo označava završni dio probavne cijevi, a sastoji se od: slijepog crijeva, uzlaznog, poprečnog, silaznog, sigmoidnog obodnog crijeva i ravnog crijeva. Funkcija debelog crijeva je apsorpcija vode i elektrolita, pohranjivanje fekalnih masa, formiranje stolice i njeno izlučivanje.
Karcinom debelog crijeva je jedan od najčešćih karcinoma ljudi te se podjednako javlja u oba spola, najčešće nakon 50. godine života. Na nastanak karcinoma utječu sljedeći čimbenici: obiteljsko nasljeđe, prehrana i kronične upalne bolesti debelog crijeva. Za određivanje stadija bolesti najčešće se koriste TNM klasifikacija i Dukesov sustav određivanja stadija. Simptomi karcinoma debelog crijeva su dugo nespecifični. Simptomi karcinoma desnog kolona mogu biti posljedica sideropenične anemije te se ponekad može javiti dijareja. Kod karcinoma lijevog kolona javljaju se grčeviti bolovi i znakovi poremećene peristaltike: opstipacija, proljevi, povremeno i krv i sluz u stolici. Simptomi karcinoma rektuma mogu biti krvarenje, anemija, promjene pražnjenja stolice, gubitak tjelesne težine, povraćanje. Akutni simptomi koji se javljaju kod karcinoma kolona i rektuma su posljedica opstrukcije ili perforacije. Rak debelog crijeva najčešće se dijagnosticira kolonoskopijom, a neke od ostalih metoda su: test na okultno krvarenje, određivanje CEA, endorektalni ultrazvuk, CT i MR abdomena.
Cilj liječenja je odstranjenje karcinoma iz debelog crijeva, susjednih organa i područja limfne drenaže. Kirurški zahvat određuje stadij bolesti, postojanje metastaza ili nekog od sindroma kolorektalnog karcinoma te opće stanje bolesnika. Sestrinska je skrb usmjerena dobroj pripremi pacijenta za zahvat uključujući postupke koji pridonose bržem postoperativnom oporavku, pružajući psihičku podršku pacijentu kroz cijelo vrijeme hospitalizacije. |
