| Sažetak | Živčani sustav je mreža stanica koje informacije vezane za organizam i njegovu okolinu primaju, prenose i šalju te tako osigurava optimalnu reakciju organizma odnosno osigurava zaštitu i ponašanje pojedinca. Neurologija je grana medicine koja se bavi proučavanjem živčanog sustava, njegove građe i funkcije te bolesti. Poznati su brojni neurološki deficiti i bolesti, jedna od najučestalijih bolesti je moždani udar. Cerebrovaskularni inzult odnosno moždani udar je akutno ili subakutno stanje sa pojavom neuroloških simptoma uzrokovanih poremećajima arterijske cirkulacije mozga. CVI se prema klasifikaciji dijeli na patogenetski i dinamski. U patogenetski spada ishemijski i hemoragijski, a u dinamsku odnosno klasifikaciju s obzirom na osnovni stadij bolesti se ubrajaju tranzitorna ishemijsaka ataka, moždani udar u razvoj, završeni moždani udar i stabilni moždani udar. Simptomi koji su najčešći kod moždanog udara jesu utrnulost ili slabost desne i/ili lijeve strane tijela, poremećaji govora, smetnje u ravnoteži i koordinaciji, poremećaji vida i poremećaji svijesti. Prema učestalosti pojavljivanja, češće se pojavljuje ishemijski od hemoragijskog moždanog udara. Čimbenici rizika za nastanak moždanog udara dijele se na čimbenike na koje se može utjecati i čimbenike rizika na koje se ne može utjecati. Metode liječenja moždanog udara su: intravenska tromboliza, intraarterijska tromboliza, mehanička trombektomija, operativni zahvat i provođenje suportivne terapije. Medicinska sestra ima važnu ulogu u procesu zbrinjavanja bolesnika s moždanim udarom jer se ona nalazi u svim razinama djelatnosti, odnosno radi u djelatnostima primarne i sekundarne razine te u ustanovama socijalne djelatnosti. Zdravstvena njega je prvotno usmjerena na otkrivanje te djelovanje na rizične čimbenike za nastanak moždanog udara, a nakon toga na očuvanje preostalih sposobnosti i na osposobljavanje bolesnika u aktivnostima samozbrinjavanja i zadovoljavanja osnovnih ljudskih potreba.
U zdravstvenoj zaštiti rehabilitacija znači kompleksni proces osposobljavanja, tj. postizanja samostalnosti za rad i život osoba koje su potpuno ili djelomično izgubile radnu sposobnost zbog ozljede ili bolesti. Osnovni principi rehabilitaciju su provođenje fizikalne terapije, kognitivne terapije i psihoterapije. |
