Karcinom vrata maternice jedan je od najebih karcinoma ~enskih spolnih organa. Najvea je incidencija u zemljama Ju~ne Amerike, Europe i Afrike, a najmanja u bliskoistonim zemljama. U Hrvatskoj je, prema zadnje dostupnim podatcima Registra za rak iz 2021. godine, od karcinoma vrata maternice oboljelo 268 ~ena. Rizini imbenici za nastanak raka vrata maternice su: HPV, kronine upale - cervikovaginoze, rani spolni odnos, promiskuitet, pubenje (metaboliti nikotina) te manjkava spolna higijena. U poetnom stadiju bolesti nema simptoma, a poslije se pojavljuju pojaani iscjedak, kontaktno krvarenje nakon spolnog odnosa, te bolovi u odmaklome stadiju karcinoma sa smetnjama mokrenja i defekacije. Dijagnoza karcinoma vrata maternice postavlja se na osnovi anamneze, ginekolobkog pregleda u spekulima i digitorektalno, zatim citolobki (PAPA) i kolposkopski. Lijeenje karcinoma vrata maternice sastoji se od kirurbke terapije, zraenja, kemoterapije ili kombiniranjem vibe metoda. Medicinska sestra ima vrlo va~nu ulogu u ranom otkrivanju bolesti i prevenciji (promocija zdravog naina ~ivota, cijepljene protiv HPV-a) ali i prilikom lijeenja te ubla~avanja nuspojava. Osim u fizikoj pripremi, medicinska sestra ima va~nu ulogu i u psihikoj pripremi bolesnice.